Czasami trudno znaleźć przykłady dobrych praktyk wobec drzew na ulicach miasta. Albo kuleje współdecydowanie, albo dbanie o to, co posadzono. Udało się jednak dotrzeć za pomocą dostępu do informacji publicznej do „dobrego uczynku”, który jest naprawdę przykładem działania wymagającego przemyślenia dostępnych rozwiązań i, wdrażany na szeroką skalę, może zmienić sytuację sprzedawanych przez Miasto Łódź zadrzewionych działek.
Od wielu lat sprzedawane w przetargach tereny nie mogły doczekać się skutecznego zabezpieczenia przed usuwaniem drzew. Wielokrotnie padały propozycje by np. przez ogłoszeniem przetargu dzielić działkę i część ze starodrzewem pozostawiać w rękach samorządu. Według polskiego prawa nie można sprzedać działki tak, by zostało na niej zbudowane dokładnie to, czego chciałby na tym miejscu samorząd, by wyglądało tak, by nie trzeba było się tego wstydzić i do tego z szacunkiem dla zastanych na działce roślin. Nie można bowiem sprzedać działki warunkowo – czyli tak, by ją odebrać, jeśli oferent nie wywiąże się z warunków przetargu. Na wniosek mieszkanek i mieszkańców były próby wpisywania do przetargu i umowy warunku zachowania drzew – niestety nieudane. Wystarczyło, że opinia straży pożarnej dla biurowca nakazała zachowanie niemożliwej do spełnienia odległości drzew od okien. Nie wprowadzono podziałów przygotowywanych na sprzedaż działek tak, by sprzedać tylko tę, która może być zabudowana a zachować drzewa na terenie miejskim.
Jaki sposób znaleźli miejscy prawnicy i urzędnicy? Przy przetargu nieruchomości przy ul. Pojezierskiej 81 podeszli do sprawy poważnie. Po pierwsze w ogłoszeniu o przetargu ujęli opis drzewostanu, sporządzony przez Wydział Kształtowania Środowiska w Departamencie Ekologii i Klimatu UMŁ:
Cyt.: „[…] na terenie nieruchomości znajdują się okazałe orzechy włoskie o obwodach pni od 123 cm do 198 cm, okazały dąb szypułkowy o obwodzie pnia 301 cm, lipy drobnolistne o obwodach pni od 100 cm do 289 cm, lipy srebrzyste o obwodach pni od 90 cm do 145 cm, klony jesionolistne o obwodach pni od 30 cm do 90 cm, graby pospolite o obwodach pni od 50 cm do 100 cm, okazały cis pospolity o obwodzie pnia wynoszącym 78 cm, jabłonie domowe o obwodach pni od 67 cm do 90 cm, wiśnie ptasie o obwodach pni od 45 cm do 130cm, świerki pospolite o obwodach pni od 67 cm do 125 cm, świerki kłujące o obwodach pni od 100 cm do 134 cm, żywotniki zachodnie o obwodach pni od 89 cm do 108 cm oraz duża ilość samosiewów robinii akacjowej o obwodach pni od 20 cm do 56 cm. W pobliżu wschodniej oraz południowo-wschodniej granicy działki nr 138/24 występują liczne drzewa, w tym okazałe topole i brzozy, sosny zwyczajne i robinie akacjowe.”
Po drugie zobowiązali przyszłego nabywcę, ale także każdego kolejnego właściciela albo użytkownika wieczystego wpisanego do księgi wieczystej do nieodpłatnej służebności części terenu z najcenniejszymi drzewami, polegające na cyt.: „utrzymaniu istniejącego drzewostanu w należytym stanie i powstrzymaniu się od wycinki drzew na części działki nr 138/24 w obrębie B-27 o powierzchni ok. 9404 m², w tym w szczególności na powstrzymaniu się od wycinki dębu szypułkowego o obwodzie pnia 301 cm, z wyłączeniem sytuacji, w których pozostawienie drzew stanowi zagrożenie dla życia i zdrowia ludzi,”. Co ważne, miasto zobowiązało się do finansowania utrzymania drzew w dobrym stanie.
Z pewnością jest to nowatorskie podejście do ochrony drzewostanu w publicznych przetargach, świadczące o tym, że kilkunastoletnia presja społeczna dotycząca zachowywania drzew ma sens. Udał się nakłonić władze Łodzi do podjęcia starań o zachowywanie drzew nawet na sprzedawanych działkach i do wzięcia odpowiedzialności za skutki środowiskowe i przyrodnicze sprzedawania miejskich nieruchomości. Warto docenić ten zwrot tym bardziej, że istniało ryzyko nieznalezienia nabywcy wysoko wycenionej nieruchomości na takich warunkach albo znaczącego obniżenia ofert.
Mamy nadzieję, że nie będzie to jednostkowy przypadek. Nic nie stoi na przeszkodzie, by każde dorodne drzewo było w ten czy inny sposób zabezpieczane przy przetargu. Prosimy o więcej! 🙂
