Pomału i opornie, bo nikt nie prowadził rejestrów wydawanych decyzji o zezwoleniu na usunięcie drzew i krzewów, otrzymujemy dane o skali wyciętych drzew i krzewów. Przed chwilą otrzymałam taki wykaz za lata 2016-2023 z Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków – czyli biura konserwatora.
Obszary objęte ochroną konserwatorską to niewielki procent powierzchni miasta (ile – tego nie wie nikt). Mamy 326 zabytków rejestrowych, 339 zabytków ujętych w ewidencji wojewódzkiej, 1578 – w ewidencji gminnej. Do tego 31 chronionych układów urbanistycznych i 424 zabytki archeologiczne.
Wojewódzki Konserwator Zabytków wydaje jednak decyzji jedynie dla zabytków rejestrowych, reszta decyzji – dot. ewidencji – jest z nim tylko konsultowana. Do niego też trafiają zgłoszenia zamiaru usunięcia drzew i krzewów dla tego typu nieruchomości – o nie również wystąpiłam.
Co wynika z wykazu?
W latach 2016-2023 WKZ wydał 551 decyzji zezwalających na usunięcie 7.443 drzewa i 9.808,27 m2 krzewów.
Rekordowe pod względem wycinek drzew i krzewów na terenach z rejestru zabytków były lata 2019 – 2.407 drzew i 2021 – 2.602 drzewa. Były to też daty wycinek najpotężniejszych – na podstawie pojedynczej decyzji konserwatora wycięto w 2019 aż 150 drzew, w 2021 aż 153 drzewa! Możemy podejrzewać, że były to prace w zabytkowych parkach, na wiele lat nieużytkowanych terenach poprzemysłowych lub drzewa przydrożne (WKZ wydaje przecież też decyzje gminie dla roślin zw. z zabytkami). Rok 2021 to też ogromne straty w drzewostanie Parku Julianowskiego.
A co z krzewami? Statystyki pokazują, że najwięcej ich usunięto w latach 2016 (2.611,68 m2), 2017 (2.211 m2) i 2022 – 1.977,3 m2. Wyraźne jest mijanie się lat kumulacji wycinek drzew i krzewów. Prawdopodobnie wynika ono z różnic w zakresie robót budowlanych w danym czasie – drzewa mogły kolidować z budową nowych obiektów i modernizacji zabytkowych, usuwanie krzewów jest związane albo z mniej kompleksowymi remontami, albo z realizacją planów nasadzeń po zakończeniu inwestycji.
Jak to wygląda latami:
- 2016 – 646 drzewa i 2.611,68 m2 krzewów
- 2017 – 269 drzew i 2.211 m2 krzewów
- 2018 – 502 drzew i 265 m2 krzewów
- 2019 – 2.407 drzew i 805,52 m2 krzewów
- 2020 – 411 drzew i 48 m2 krzewów
- 2021 – 2.602 drzewa i 1.427,57 m2 krzewów
- 2022 – 224 drzewa i 1.977,3 m2 krzewów
- 2023 – 263 drzewa i 366,2 m2 krzewów
- 2024 – 119 drzew i 96 m2 krzewów
Jeżeli usuwane były głównie drzewa parkowe, można spodziewać się, że w dużej mierze były to dorodne, w tym sędziwe egzemplarze. Jeśli na terenach poprzemysłowych – niekoniecznie. Choć i tu znam przykłady pomnikowych okazów, wyciętych, bo tak zaplanowano drogę dojazdową. Ale o tym przekonamy się, gdy dostaniemy dane dotyczące poszczególnych adresów i działek w naszych obszarach.