FAQ

Czy wycinka w ogrodzie to przywrócenie do użytkowania rolnego

Drzewa śródpolne. Fot. własna

W jednej z gmin właściciel działki o funkcji rolnej wg ewidencji gruntów otrzymał decyzję o warunkach zabudowy dla domu jednorodzinnego, zbudował go, po czym wyciął drzewa. Jest to nagminna i często uchodząca płazem praktyka czyszczenia całej działki budowlanej np. przed sprzedażą lub by urząd „nie czepiał się” skali wycinki nieadekwatnej do potrzeb wynikających z budowy. I głupia, bo jeśli na działce nie jest prowadzona działalnośc gospodarcza, to można ją ogołocić na podstawie zgłoszenia…

Wójt wysłał urzędników na kontrolę i naliczył za wycięcie drzew bez zezwolenia 100 tysięcy kary. Ukarany odwoływał się do sądu ws. kary, powołując się na przepis Art. 83f. ust. 4 Ustawy o ochronie przyrody, pozwalający usunąć drzewa bez zezwolenia w ramach tzw. przywrócenia gruntów nieużytkowanych do użytkowania rolniczego. Na marginesie – jest to przepis powodujący ogromne szkody w drzewach śródpolnych i przy rowach przydrożnych.

Określenie „przywrócenie” w wielu dyskusyjnych sprawach jest kluczowe, bo definiuje, że nie można przywrócić pola tam, gdzie go nigdy nie było – tu akurat w momencie tworzenia ewidencji gruntów była prowadzona działalność rolna. Sprawa trafiła w końcu do Naczelnego Sądu Administracyjnego. Kara została utrzymana. Dlaczego, skoro działka jest użytkiem rolnym?

Sędziowie WSA i NSA uznali, że skoro działka jest zabudowana domem mieszkalnym, otoczona zabudową mieszkaniową, a w Studium na terenach dominuje funkcja zabudowy jednorodzinnej, to trudno mówić o prowadzeniu na niej działalności rolnej. Uznali więc, że faktycznym celem usunięcia drzew nie było przywrócenie do użytkowania w formie sprzed lat, gdy była tworzona ewidencja gruntów. Postawili więc cel przeprowadzonych czynności wycinki nad funkcją z ewidencji gruntów. Pytanie, czemu ewidencja mimo wydania decyzji o warunkach zabudowy i zrealizowanego pozwolenia na budowę oraz zmiany funkcji gruntów w Studium nie została zaktualizowana. Jest tu nieżyciowy przepis, dający urzędnikom glejt do braku aktualizacji tego dokumentu i uzależnianie jej od zgłoszenia od właściciela gruntów.

Tych drzew nie usunie się na podstawie przywrócenia terenu do użytkowania rolnego. Fot. własna

Jeśli więc Wasz sąsiad z willi obok dokona rzezi drzew w ogrodzie bez zezwolenia ani zgłoszenia, powołując się na przywracanie użytkowania rolnego, możecie śmiało w zgłoszeniu wniosku o kontrolę i naliczenie kar za niezgodne z przepisami usunięcie drzew powołać się na wyrok NSA z 4 lutego 2025 r., sygn. akt III OSK 1680/24

Wpis na bazie artykułu Prawo.pl

FAQ, Warto wiedzieć

Nie takie proste pytania. Cz. 2

Fot. GoogleMaps

Czy właściciel jednej działki może wejść na pustą sąsiednią działkę i wyciąć na niej 60-letnie drzewa, bo żołędzie lecą mu do basenu?

Absolutnie nie. Po pierwsze są procedury prawne dotyczące usuwania drzew, a po drugie drzewa rosnące na cudzym terenie to jego majątek. Wycięcie nawet niewielkiego drzewa na cudzym terenie to zniszczenie własności, a wycięcie i zabranie drzewna to przywłaszczenie cudzego mienia.

Jeżeli drzewo „zanieczyszcza” sąsiedni teren, osoba, której to przeszkadza ma prawo wezwać sąsiada o uprzątanie liści czy nasion, może też pozwać go do sądu z tytułu immisji. Może też po bezskutecznym wezwaniu właściciela do przycięcia gałęzi wchodzących na jego teren, zrobić to sam i zachować je. Ale na to też są określone przepisy. Polecam tekst Czy sąsiad może zniszczyć nasze drzewo?

Czy dęby są w Polsce pod ochroną?

Nie, dęby nie są pod ochroną gatunkową. Gatunki objęte ochroną określa Rozporządzenie Ministra Środowiska w sprawie ochrony gatunkowej roślin.

Dęby podlegają ochronie na zasadach ogólnych dla drzew m. in. jako pomniki przyrody ustanowione uchwałą Rady Miejskiej w Łodzi, jako elementy zabytkowych terenów zieleni objęte ochroną Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków, ale też jako drzewa od określonych obwodów pnia. W przypadku dębu o obwodzie 50 cm mierzonym na wysokości 5 cm od ziemi lub większym już konieczne jest zgłoszenie przez właściciela zamiaru usunięcia drzewa na terenie prywatnym, niezwiązanym z działalnością gospodarczą lub nawet wniosek o zezwolenie na usunięcie drzewa.

Czy w parkach krajobrazowych wolno wycinać drzewa?

W pewnych przypadkach wolno. Dla parków krajobrazowych i rezerwatów w momencie ich obejmowania ochroną są ustalane plany ochrony, regulujące także zasady usuwania drzew. Plany te są dostępne na stronach internetowych obszarów chronionych, na stronie Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska (RDOŚ w Łodzi ma dane na 2021 r. tu >>) albo w Centralnym Rejestrze Form Ochrony Przyrody. Obszary takie są też objęte Planami Urządzania Lasu – muszą one być zgodne z uchwalonymi planami ochrony. Najłatwiej ustalić nadleśnictwo, które zajmuje się ważnym dla nas lasem na stronie inicjatywy Lasy i Obywatele >>

Czy Straż Pożarna zawsze może wyciąć drzewo bez zezwolenia?

Nie. Ma prawo to zrobić wyłącznie, gdy nastąpi nagłe zagrożenie dla życia i zdrowia i do tego zagrożenie, którego skutkom nie można zapobiec w inny sposób niż wycięcie drzewa. Więcej przeczytacie na ten temat w tekście Straż chwali się nielegalną wycinką?

Czy można wyciąć las by zrobić pole rolne?

Można, ale wymaga to procedury odlesienia czyli zmiany w ewidencji gruntów terenu oznaczonego symbolem Ls na tereny oznakowane jako użytki rolne. Przywrócenie do użytkowania rolnego odlesienie jest możliwe tylko, gdy udowodni się na podstawie dokumentów, że teren pierwotnie był użytkowany pod uprawy rolne (nie, las czy młodnik to nie jest uprawa rolna!).

FAQ, Warto wiedzieć

Nie takie proste pytania. Cz. 1

Czy urząd może odmówić zezwolenia na usunięcie drzewa?

Tak, może, ale nie może uzasadnić odmowy jedynie „bo każde drzewo w mieście jest cenne”. Wniosek o wydanie zezwolenia musi mieć podaną przyczynę, dla której drzewo ma być wycięte. Urząd ma obowiązek dokonać oględzin drzewa i na tej podstawie może zdecydować, że przyczyna wycięcia nie ma pokrycia w rzeczywistości, a wskazany problem z drzewem można usunąć bez pozbywania się rośliny.

Czytaj dalej →